
Er zijn zoveel manieren om verhalen te vertellen in woord en beeld. Hier deel ik af en toe voorbeelden uit m’n boekenkast met beeldverhalen. Deze keer non-fictie: visueel ingestoken essays en columns, en handgetekende data.
Uncertainties – Maira Kalman
In Uncertainties (2007) zijn Kalmans visuele colums uit de New York Times gebundeld. Ze is schrijver, illustrator, schilder, maakt ook kinderboeken. In deze colums – van 5 tot soms wel 20 pagina’s – gaan Kalmans ingetogen persoonlijke teksten hand in hand met haar getekende observaties. Die soms al associërend verder uit elkaar drijven, en dan weer dichter raken. Van het hier en nu, het beschouwen van gewoontes, dagelijkse dingen en momenten kom je via haar bijna kabbelende stem (het speelse handschrift) in een meer geladen of abstracte context. Zwaarte én lichtheid. Ze vraagt, onderzoekt, neemt de tijd om te kijken. Het gaf mij al lezende die tijd ook, als ademruimte.
Nu ben ik aardig laat met het ontdekken van het werk van Kalman (ze draait al een hele tijd mee, en produceert volop), maar wat is het dan fijn te ontdekken dat je nog kunt ontdekken!
- Meer van Maira Kalman
Dear Data – Giorgia Lupi & Stefanie Posavec
Al die grote dataverzamelaars verzamelen meer gegevens van je dan je lief is. Servers vol, met talloze profielschetsen. Maar je kan het ook zelf doen. Zelf verzamelen, zelf visualiseren. Dat is wat data- en informatieontwerpers Lupi en Posavec deden: een jaar lang privégegevens bijhouden, getekend weergeven, en dat per kaart naar elkaar sturen. Heel analoog (en soms erg mooi), in de tijd van apps die het vóór je doen.
In Dear Data (2016) zie je de briefkaarten met creatieve visualisaties, de legenda (soms enorm uitgebreid), en leveren de datatekenaars zelf ook commentaar op hun werk. Hoeveel deuren ging je door, welke emoties ervaarde je, wat at je, hoe ingewikkeld was het tekenen? Het geeft een meetbaar inkijkje in hun levens. Het bijhouden en tekenen kan nieuwe inzichten geven. En, zoals ze zelf zeggen: “to draw is to remember”. Lekker zelf doen dus. Zolang je tenminste dingen ook zonder tellen en meten kunt blijven ervaren.
- Meer over het project Dear data
Opgespoorde wonderen – Rudy Kousbroek
Een ‘toevallig’ gevonden foto, en daarbij een kort essay. Zo maakte Rudy Kousbroek (1929 – 2010) bijna 200 van deze zogenaamde fotosyntheses, verzameld in Opgespoorde wonderen (2003). De foto hoeft helemaal niet zo bijzonder te zijn, het zijn beelden die een emotie of een herinnering bij Kousbroek aanzetten. Of waarvan het achterliggende verhaal het beeld ineens in een ander licht plaatst. Kousbroeks verwonderende kijk neem je gemakkelijk over, hoeveel brede kennis hij ook blijkt te hebben – de breedte van de onderwerpen maakt de verzameling lekker lukraak (in hoeverre dat ook echt zo is zullen we nooit weten). Elke ochtend 3 fotosyntheses en ik begin de dag goed.
- Uitgebreid artikel van Jacq Vogelaar over de fotosyntheses